Een dag uit het leven van de Costa Ricaan

Met Riksja Costa Rica reis je op een manier die we ook zelf het leukst vinden; een manier waarop je echt een nieuw land en een bijzondere levenswijze leert kennen. En wie kan je hier meer over leren dan de Costa Ricaan of beter gezegd de Tico zelf? Wanneer we te gast zijn in zijn land, willen we dan ook graag weten wat voor hem of haar belangrijk is.

In een barretje in Samara raakten we aan de praat met Carlos, een jonge Tico die ons enthousiast alles over zijn land wilde vertellen. Hij vond het vooral belangrijk dat wij het ‘Pura Vida’ gevoel zouden begrijpen, want dat is volgens hem echt typisch Costa Ricaans. Pura Vida betekent letterlijk ‘puur leven’ en het is een veel gebruikte uitdrukking in Costa Rica. Zo beantwoordt een Tico de vraag ‘Hoe is het?’ bijvoorbeeld met ‘pura vida’ maar ook in allerlei andere situaties kun je het gebruiken. Carlos legt uit dat pura vida veel meer is dan een uitdrukking alleen; het is een levensstijl waarin genieten van het leven, een positieve instelling en geen stress centraal staan. We hebben gemerkt dat het ons tijdens de reis door Costa Rica totaal geen moeite kostte om hier in mee te gaan. Pura vida, als dat geen mooie souvenir is!

Carlos leert ons meteen nog een paar typisch Costa Ricaanse uitdrukkingen, zodat we voortaan Spaans op zijn Costa Ricaans kunnen spreken. Het woordje mae mag dan niet ontbreken. Hij vertaalt mae als het engelse dude en legt uit dat het vooral onder vrienden te pas en te onpas gebruikt wordt. Het is eigenlijk heel simpel:

• Como estas? – Mae como estas mae?
• Que bueno – Mae que bueno mae
• Qué haces? -> Mae qué haces mae?

Onze favoriet is uiteindelijk het Costa Ricaanse tuanis. Het klinkt heel exotisch alsof het van oorsprong een indiaans woord is, maar eigenlijk is het gewoon een verbastering van het engelse too nice. Wij vonden in ieder geval de rest van de vakantie alles tuanis!

Dan trakteert Carlos ons op een guaro (Costa Ricaanse rum) en begint over Johan Cruijff, want wij zullen als Nederlanders vast hartstikke trots zijn op zo’n landgenoot. Hij is een beetje teleurgesteld als we uitleggen niet zo’n verstand te hebben van voetbal. Daar kan hij zich weinig bij voorstellen. Voetbal is gespreksonderwerp nummer 1 in Costa Rica! Wat op de tweede plaats staat vragen wij… Dat is politiek. Soaps oftewel telenovela’s zijn ook een favoriet onderwerp, maar wel vooral onder vrouwen zegt Carlos.

Het is wat drukker geworden in de bar en Carlos moet helaas weer aan het werk. Inmiddels is het etenstijd dus we besluiten een hapje te blijven eten. Carlos raadt ons aan om in ieder geval gallo pinto te bestellen. Dat is het nationale gerecht van Costa Rica. Het bestaat uit rijst met bonen, op smaak gebracht met ui en kruiden. Het is een smakelijk gerecht en de Tico’s kunnen er geen genoeg van krijgen. Ze eten het bij het ontbijt, lunch en diner. Wij vinden het ook lekker bij het avondeten, maar nemen er wel ook een visje bij.

Als je naar een verre bestemming reist kom je al snel terecht in een compleet andere cultuur. Je ruikt andere geuren en ziet verschillende gezichten en kleuren op straat. Vaak is het even aftasten hoe je de lokale bevolking het beste kunt benaderen, want overal gelden weer andere omgangsvormen.

In Costa Rica leven veel culturen naast elkaar. Door de invloed van de Spanjaarden en de vele immigranten vanuit Europa en de Verenigde Staten, doet Costa Rica erg Westers aan. Maar door de relatieve welvaart heeft Costa Rica ook veel aantrekkingskracht op immigranten uit de buurlanden. De gewoontes en cultuur zijn dan ook een mengeling van de tradities uit de hele wereld.

De indianen van Costa Rica hebben het zwaar gehad en vormen nu een minderheid. Op enkele plekken door het land verspreid proberen ze aangepast aan de tijd hun tradities in stand te houden. De Bribri stam is de grootste stam en leeft in het zuiden van Costa Rica bij de grens met Panama. Tijdens onze bouwsteen Bamboeboot naar Bribridorp logeer je in Yorkin, een typisch dorpje van de Bribri. Dit is een leuke manier om in contact te komen met hun cultuur.