Gezondheid in Zuid-Afrika

Gezondheid

Zuid-Afrika is een schoon land; vooral in vergelijking met andere Afrikaanse landen loop je minder kans om ziek te worden. Toch loop je meer risico in Zuid-Afrika dan thuis op de bank.

Voordat je op vakantie gaat naar Zuid-Afrika, kun je al een aantal voorzorgsmaatregelen treffen, maar ook tijdens je Zuid-Afrika-rondreis en bij thuiskomst zijn er een aantal aandachtspunten.

Lees hier meer over Ebola in Zuid-Afrika.

Riksja Zuid-Afrika heeft zich zoveel mogelijk ingespannen om de accuraatheid van onderstaande gegevens over gezondheid te waarborgen. Wij raden met klem aan altijd ook zelf in contact te treden met een medische instantie om de laatste stand van zaken te vernemen.

Zuid-Afrika en Mozambique hebben een deels tropisch klimaat, wat betekent dat je meer kans hebt om met bacteriën in contact te komen dan je misschien gewend bent. De vochtige warmte biedt namelijk een ideale omgeving voor ziekteverwekkers. Maar maak je geen zorgen, het risico op ziekten is meestal niet groot en het zou je reisplezier zeker niet in de weg moeten staan. Wel is het verstandig om je goed voor te bereiden en bewust om te gaan met de lokale gezondheidsomstandigheden.

Gezondheidsmaatregelen voor vertrek

Zorg dat je voor vertrek contact opneemt met een medische instantie die verstand van zaken heeft, zoals een ziekenhuis of in grote steden de GGD. Zelf hebben we goede ervaringen met Thuisvaccinatie.nl. Een lastminutereis naar Zuid-Afrika en Mozambique hoeft voor een gezond persoon geen probleem te zijn; je zou desnoods op Schiphol nog naar Travel Clinic van KLM Health Services of Airport Medical Services kunnen gaan. Neem sowieso altijd je vaccinatieboekje mee. Natuurlijk heeft het de voorkeur je vaccinaties ruim van tevoren te regelen.

Hieronder volgt wat informatie over voor de hand liggende ziektes gericht op de reiziger die gezond is, niet zwanger is en niet langer dan een maand in Zuid-Afrika zal blijven. Zorg ervoor zelf up-to-date informatie te krijgen voor je eigen situatie.

Malaria

In de warme zomermaanden (onze winter) komt in en rondom het Krugerpark, Swaziland en St. Lucia malaria voor. In Mozambique komt het hele jaar malaria voor. Voor een officieel advies over het gebruik van profylaxen (malariapillen) raden we je aan contact op te nemen met je huisarts, de Travel Clinic of bijvoorbeeld de GGD. Zij kunnen je precies vertellen welke maatregelen je moet nemen. Ook voor bepaalde gebieden in Namibië en Botswana geldt dat er malaria voorkomt. Informeer je dus goed voordat je het vliegtuig instapt. Naast eventuele malariapillen, adviseren we je ook de volgende risicobeperkende maatregelen te treffen: ’s avonds de armen, benen en voeten bedekken, een muggenmiddel opsmeren waar DEET in zit en een klamboe gebruiken. De klamboe kun je eventueel impregneren met een muskietendodend middel. Zorg dat je ook iets bij je hebt waarmee je de klamboe kunt ophangen. Mocht je ondanks de nodige voorzorgsmaatregelen toch ineens koorts krijgen die langer dan twee dagen aanhoudt, dan moet een arts worden geraadpleegd om malaria uit te sluiten. Dit geldt tot twee maanden na terugkeer in Nederland.

Vaccinaties

In de landen van Zuidelijk Afrika worden vaccinaties tegen dtp(difterie, tetanus en polio) en hepatitis A aangeraden. Een dtp-inenting hebben de meeste mensen in hun jeugd al gehad. Na een herhaalprik kun je er dan weer een poosje tegen. De reguliere hepatitis-A-injectie heeft een beperkte werkingsduur, dus het is zaak deze kort voor vertrek te plannen. Als je frequent of voor langere tijd naar landen gaat waar hepatitis-A voorkomt, dan is het te overwegen om injecties voor langere termijn te nemen, zoals Havrix. Houd er wel rekening mee dat dit dure vaccins zijn en dat je na zes maanden een herhaalprik nodig hebt. Indien je direct vanuit Nederland of België naar Zuid-Afrika reist, heb je geen gele-koortsvaccinatie nodig. Je hebt wél een gele-koortsstempel nodig indien je 6 dagen of korter voor het inreizen van Zuid-Afrika in een gele-koorts gebied bent geweest. Ook als je een overstap hebt van langer dan 12 uur in een gele-koorts gebied heb je deze stempel nodig. In Mozambique en Zimbabwe wordt soms om een choleraverklaring gevraagd. Informeer hiernaar bij je medisch adviseur.

Verdere voorbereiding

Handig om bij je te hebben is een EHBO-setje voor de tropen. Je kunt dit zelf samenstellen of er een kopen bij onder andere vaccinerende instanties en winkels als de Joho Company. Als je medicijnen gebruikt, raden we je aan de bijsluiter en een medisch certificaat van je huisarts mee te nemen. Dit is een brief waarin de arts het medicijn benoemt en de reden van gebruik uitlegt in het Engels. Het kan voorkomen dat de douane om dit certificaat vraagt, zo kun je aantonen dat het om een noodzakelijk medicijn gaat. Neem ook altijd een extra voorraadje mee, zodat je geen risico loopt dat je ter plekke zonder komt te zitten. Heb je een bril of draag je lenzen, neem dan de opticienbeschrijving mee of een extra bril of extra paar lenzen. Voor snorkelaars/duikers worden duikbrillen op sterkte verkocht (en verhuurd) bij duikwinkels/duikscholen.

Bilharzia

Een Bilharziainfectie wordt overgebracht door larven die de huid binnendringen. Deze voorkom je door niet te zwemmen, pootje te baden of zelfs handen te wassen in stilstaand (of zwakstromend) water.

Gezondheid na thuiskomst

Als je na terugkomst (en dat kan eventueel maanden later zijn) koorts, darmklachten of andere onverklaarbare kwalen krijgt die je niet zo goed kunt thuisbrengen: neem contact op met je huisarts en vermeld hoe lang en waar je in Zuid-Afrika bent geweest en wat je er gedaan hebt. Als je veel contact hebt gehad met de plaatselijke bevolking is het verstandig een Mantoux te laten zetten (test op tbc).