Wat is het noorderlicht en hoe fotografeer je dit natuurverschijnsel het best?

Je hebt er vast weleens van gehoord: het noorderlicht – ook wel aurora borealis genoemd. Het is een van de meest spectaculaire en bijzondere natuurverschijnselen ter wereld. Een indrukwekkende lichtshow aan een donkere hemel, volledig ‘gemaakt’ door Moeder Natuur. Maar wat is het noorderlicht nu eigenlijk, waar spot je het en vooral, hoe fotografeer je het? Wij leggen het uit!

Wat is het noorderlicht?

Het noorderlicht is een natuurfenomeen waarin flarden van licht hoog aan een heldere nachthemel te zien zijn – op een hoogte van honderd tot duizend kilometer boven het land. Vaak is het licht groenig-geel, maar violet tot rood komen ook voor. Het noorderlicht ontstaat bij de zon, als er een deel van de energie die in de zon opgeslagen licht vrijkomt. Bij zo’n energie-uitbarsting komen er elektrisch geladen deeltjes vrij, die zich met een snelheid van wel 450 kilometer per seconde verplaatsen. Die elektrisch geladen deeltjes worden aangetrokken door magnetische velden om de planeten in het zonnestelsel, waaronder die van de aarde. Op de aarde wordt die energie het meest aangetrokken op de noord- en zuidpool, waar de elektrisch geladen zonnedeeltjes reageren met gassen in de atmosfeer. Die reactie komt in de vorm van een lichtschijnsel… et voilà: het noorderlicht.

Overigens is er ook een zuiderlicht, genaamd aurora australis. Het zuiderlicht is te spotten op de Zuidpool. Daar woont alleen niemand, behalve ijsberen en pinguïns, dus een overnachtingsplekje vinden wordt daar heel lastig …

Waar spot je het noorderlicht?

Je spot het noorderlicht het best zo dicht mogelijk bij de Noordpool. Dat betekent dus (het noorden van) Canada, (het noorden van) Noorwegen, (het noorden van) Groenland of in IJsland of Lapland. Laat die laatste nu óók meteen een van de populairste bestemmingen voor 2020 zijn, dus daarmee sla je al helemaal twee vliegen in één klap. Nu is er wel iets om rekening mee te houden, namelijk dat je niet elke dag het noorderlicht kunt zien.

Wanneer kun je het noorderlicht zien?

Het noorderlicht is er eigenlijk altijd, maar het is lang niet altijd zichtbaar. De twee belangrijkste zaken om het noorderlicht te kunnen zien is dat het helder moet zijn (dus niet bewolkt) en donker. Dat betekent dat je de meeste kans hebt om dit natuurverschijnsel te spotten bij helder weer in de winter en de lente, omdat dan de stand van de aarde ten opzichte van de zon het best is: de dagen zijn dan het donkerst.

Apps om het noorderlicht te spotten
In 2009 riep Apple het al in een van hun commercials: There’s an app for that. Dat geldt ook voor het spotten van het noorderlicht. De drie handigste apps om te gebruiken zijn Aurora Forecast, AuroraNotifier en My Aurora Forecast. Deze apps werken als een soort Buienalarm maar dan voor het noorderlicht: waar is het noorderlicht actief, hoe groot is de kans dat je het ziet (is het bijvoorbeeld bewolkt) en hoe krachtig is het noorderlicht op dat moment? De apps werken alle drie vrijwel hetzelfde, dus de beste tip die we je kunnen geven: download ze voor vertrek, check welke jij het fijnst vindt en mis geen minuut van dit bijzondere natuurverschijnsel!

Hoe fotografeer je het noorderlicht?

Om het noorderlicht te fotograferen heb je een aantal dingen nodig:
– Een camera (liefst een camera waarbij je het diafragma, sluitertijd en ISO-waarde handmatig in kunt stellen)
– Een lichtsterke groothoeklens met een vast brandpunt (het beste is een lens van 10 mm tot 35 mm)
– Een statief
– Een afstandsbediening (want hoe minder de camera trilt, hoe beter – zelfs door het indrukken van de ontspanknop)
– Genoeg batterijen (want in de kou gaan je batterijen nu eenmaal sneller leeg)

Vergeet niet: het noorderlicht fotograferen gaat verder dan ‘klik en klaar’. Ken daarom je apparatuur goed. Als je in het donker nog moet uitzoeken wat de beste instellingen zijn en hoe je camera werkt is het vooral stressen, stressen en nog eens stressen. Dat wil je natuurlijk niet! Verder is het vooral spelen met de instellingen. Met een diafragma van F1.4 tot F5.6 zit je meestal goed, in combinatie met een sluitertijd van vijftien tot dertig seconden. Speel met de ISO-waarde en onthou hoe hoger de ISO, hoe meer ruis op je beeld komt.

De belangrijkste tip: probeer, probeer, probeer. Is de foto te licht? Verlaag dan de ISO. Is de foto te donker? ISO omhoog of de sluitertijd verlengen. Wees niet bang om hier en daar wat aan te passen; zo creëer je de perfecte foto!

O ja, en heb je niets anders dan je smartphone bij de hand? Gewoon gaan. Probeer je telefoon zo stil mogelijk neer te zetten (op een statiefje of ergens op een steen, bijvoorbeeld) en klikken maar. Verwacht niet exact hetzelfde resultaat als bij een spiegelreflexcamera, maar de herinnering vastleggen is überhaupt al héél bijzonder!

Het noorderlicht spotten in Lapland

We schreven het hierboven ook al: Lapland is een van de meest gewilde bestemmingen voor 2020. Met temperaturen ver onder nul is Lapland een echte bestemming voor avontuurlijke reizigers. Tijdens je Lapland vakantie glijdt je achterop een huskyslee door een sprookjesachtig sneeuwlandschap, dwars door de ruige natuur met als kers op de taart het noorderlicht dat aan de donkere hemel verschijnt … Muts op, handschoenen aan en gaan!

Naar Riksja Lapland